Koksijde, één van onze mooie kustgemeenten, telt ongeveer 700 werknemers die actief zijn in de loonlijst van de gemeente. Net zoals bij alle andere gemeenten zijn er diverse, uiteenlopende activiteiten. Dat betekent dus logischerwijze ook een diversiteit aan risico’s en de bijhorende kans op arbeidsongevallen.
Het verhaal van de gemeente Koksijde
Hoe gaat een gemeente om met deze risico’s en hoe slaagt een gemeente erin om zijn kans op arbeidsongevallen te reduceren? We gingen ons oor te luisteren leggen bij de preventieadviseur van de gemeente Koksijde om ons te informeren.
Wim Verraes, verklaart: “We kwamen van een frequentiegraad van 40. Dit is de verhouding van het totale aantal ongevallen met volledige en tijdelijke ongeschiktheid van ten minste een dag tot gevolg. Maar het is niet zo dat het van de ene op de andere dag beter werd. “Het fluctueert,” stelt hij verder. Nu bedraagt de frequentiegraad van het aantal ongevallen 23,3.
Hoe slaagde de gemeente hierin?
“We zijn constant op pad,” reageert Wim. “We praten zowel met de mensen als met de bestuurders. We proberen iedereen te betrekken in het preventiebeleid. Ook niet onbelangrijk: in overleg met de verschillende werknemers hebben we 600 instructiekaarten uitgewerkt die we ook delen met andere (buur)gemeenten.” Deze schriftelijke instructies staan ter beschikking van de werknemers in de onmiddellijke nabijheid van de arbeidspost. Volgens Wim is het belangrijk dat alle werknemers de nodige informatie krijgen in verband met de risico’s en de preventiemaatregelen die van toepassing zijn op het werk dat zij uitvoeren.
In het verlengde daarvan organiseert de gemeente Koksijde ook veel opleidingen. De aanwerving van nieuwe collega’s is hiervan een goed voorbeeld. “Het onthaal van nieuwe werknemers is een van onze aandachtpunten,” aldus Wim. Twee keer per maand organiseert de gemeente onthaalmomenten.” Deze worden ingevuld met een halve dag aan theorielessen, gevolgd door een bezoek aan de werkplek in de namiddag. Elke nieuweling wordt hierbij betrokken net als nieuwe jobstudenten.
Maar het onthaal beperkt zich niet tot het collectief georganiseerd onthaalmoment, de nieuweling krijgt ook bijkomende opleiding en toelichting afgestemd op de functie. “Nadat het volledige onthaaltraject doorlopen is, krijg ik als preventieadviseur een door de verschillende stakeholders ondertekende checklist, als bewijs dat het onthaal effectief gegeven werd, terug op mijn bureau. We proberen veiligheid te integreren in de verschillende werkingsprocessen binnen onze gemeente. En dat op zich is een proces van vallen en opstaan. Maar vandaag durf ik te beweren dat we er bijvoorbeeld in slagen om ons aankoopbeleid binnen de gemeente zo te organiseren dat we het principe van de 3 groene lichten kunnen garanderen. In de praktijk betekent dit dat we als preventiedienst steeds geconsulteerd worden bij de aankoop van een nieuwe machines, pbm’s (persoonlijke beschermingsmiddelen), etc… “
Ambities komende 5 jaar?... “0 arbeidsongevallen!”
“Serieus, we doen echt ons best hoor”, lacht Wim. “Het doel is eigenlijk dat alles beheersbaar zal worden in de toekomst.” De leidinggevenden worden daarom voortdurend gesensibiliseerd zodat de gemeente erin slaagt hun ‘mindset’ te veranderen.
Bovendien wordt er ook enorm hard gewerkt aan een efficiënt preventieplan. Om te komen tot efficiente maatregelen dienen we ons te kunnen baseren op uitgebreide analyses van onze ongevallen. Daar zal de tool van AXA ons kunnen bij helpen. Het preventieplan zelf wordt opgesteld in overleg met zowel de interne en externe diensten voor preventie en bescherming op het werk. Bij deze oefening kunnen wij ook rekenen op de input van de preventie ingenieurs van AXA.
Koksijde, dat is de welzijnsdagen
Om de twee jaar, organiseert de Interne Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk een “welzijnstweedaagse” voor alle personeelsleden van zowel het lokaal bestuur Koksijde als het onderwijs en het AGB. De thema’s zijn divers. “Het ene jaar draaien die dagen rond Welzijn, het andere jaar rond Veiligheid”, zegt Wim. In 2018 werden er bijvoorbeeld activiteiten tot stand gebracht rond het onderwerp voeding, EHBO en zelfs slaapproblematiek of verslavingen.
“Voor dit jaar hadden we nochtans ook leuke thema’s in petto”, betreurt Wim. Lachen op het werk, zelfverdediging en verkeersthema’s met een quiz stonden op het programma. “We wouden zelfs een parcours opstellen voor heftrucks en elektrische fietsen! Sinds de invoering van de fietsvergoeding, kiest het gemeentepersoneel meer en meer voor de fiets en merken we toch een stijging van het aantal wegwerkongevallen.” Echter, door de gezondheidscrisis, ziet de preventieadviseur deze plannen in het water vallen.
…maar ook tope sterk
Tope sterk is de werknaam voor de veranderingsprocessen die lopende zijn om de samenwerking tussen gemeente en OCMW te laten uitmonden in een nieuwe, slagkrachtige en mensgerichte organisatie. Meer dan tweehonderd collega’s zaten dit jaar bijeen om na te denken over de waarden binnen de gemeente Koksijde. Resultaat? Respect, Open communicatie, Collegialiteit, Groei en Positiviteit. “Door zowel personeelsleden als leidinggevenden maximaal te betrekken en samen te brengen, kunnen zij zoveel mogelijk in dezelfde richting denken. Zo kunnen de risico’s op arbeidsongevallen verminderd worden,” besluit Wim.
Koksijde, een kustgemeente
Veiligheid stopt niet bij Koksijde niet aan de gemeentegrens. Koksijde is lid van de IKWV of de Intercommunale Kustreddingsdienst West-Vlaanderen. Dit is de kustreddingsdienst aan de Belgische Kust en heeft tot doel de veiligheid van toeristen op het strand en in het water langs de West-Vlaamse kust maximaal te waarborgen.
“Onze gemeente werkt hiervoor dus samen met andere West-Vlaamse gemeenten”, gaat Wim verder. “Als lid van de IKWV hebben wij niet alleen de taak om toe te zien op de veiligheid van de strandbezoekers, maar hebben we ook een preventieve taak. Er werden bijvoorbeeld animatiefilmpjes ontwikkeld voor sociale media waar diverse thema’s aan bod komen zoals waar je mag zwemmen, wat de betekenis is van de vlaggen die je ziet op het strand, enzoverder…